Vụ SCB – Vạn Thịnh Phát: Giá trị thực của 1,266 triệu tỷ đồng tài sản đảm bảo của nhóm bà Trương Mỹ Lan là bao nhiêu?
Vụ SCB – Vạn Thịnh Phát: Giá trị thực của 1,266 triệu tỷ đồng tài sản đảm bảo của nhóm bà Trương Mỹ Lan là bao nhiêu?
"Bị cáo xin xem xét lại tội danh tham ô vì bị cáo nghĩ tham ô là phải lấy tiền người ta bỏ vào túi mình, nhưng ở đây tài sản của bị cáo nằm hết ở SCB. Bị cáo muốn làm rõ số liệu chi tiết để những người như bị cáo không bị oan sai" - bà Lan nói.
Bị cáo Chu Lập Cơ tại phiên tòa - Ảnh: HỮU HẠNH
Bà chủ Vạn Thịnh Phát cho rằng SCB là ngân hàng, hoạt động theo luật các tổ chức tín dụng chứ không phải là công ty TNHH, bà chỉ là cổ đông chứ không tham gia điều hành.
Tuy nhiên, cơ quan tố tụng buộc bà phải chịu trách nhiệm đối với 91% cổ phần SCB thì bà chấp nhận.
Bà Lan cho biết trong 91% cổ phần SCB có cổ phần của các cổ đông nước ngoài, nhưng bà bị xét xử họ không ra mặt vì lo ngại tập đoàn của họ sẽ bị ảnh hưởng.
Bà Lan cũng cho rằng thời điểm năm 2012, SCB gặp khó khăn, bà đã thế chấp khách sạn 5 sao Windsor cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM để vay 15.000 tỉ đồng cho SCB.
Nhưng do Ngân hàng Nhà nước cho vay với thời gian rất ngắn, chỉ 1 năm nên sau đó bà phải thế chấp thêm các tài sản khác, trong đó có tòa Timesquare để vay tiền trả khoản nợ tái cơ cấu SCB.
Bà Lan cho rằng bà không thế chấp dự án 6A (Trung Sơn, Bình Chánh) cho SCB. Trong khi đó, tòa nhà Timesquare là tâm huyết của ông Chu Lập Cơ - chồng bà, đang bị kê biên. Bà Lan xin hoán đổi dự án 6A với Timesquare và cam kết không bán tòa nhà này để ông Chu Lập Cơ có nguồn thu khắc phục.
Sáng nay, luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan) tham gia xét hỏi đối với các bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn (cựu tổng giám đốc SCB), Trần Thị Mỹ Dung (cựu phó tổng giám đốc SCB).
Theo đó, ông Văn cho biết thực tế SCB có giải ngân cho các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát nhưng sau đó tiền sẽ quay lại ngân hàng.
Theo bản án sơ thẩm, nhóm Vạn Thịnh Phát có tổng cộng 2.184 khoản vay, sau đó một số đối tác đã tất toán thì còn lại 1.243 khoản vay. Trong đó, có hơn 1.200 mã tài sản để đảm bảo cho 1.243 khoản vay. Ông Văn cho biết các tài sản này là tài sản có liên quan đến bà Trương Mỹ Lan.
Tương tự, bà Dung cũng khai rằng từ khi bà làm việc tại SCB thì bà không làm việc với khách hàng nào khác ngoài bà Lan. Bà Dung cho biết bà Lan có đưa tài sản vào ngân hàng, còn tài sản nguồn gốc của ai thì bị cáo không biết.
Trả lời câu hỏi của luật sư, bà Trương Mỹ Lan cho rằng đối với 1.121 mã tài sản Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá 295.000 tỉ đồng, là chỉ 60% giá trị tài sản.
Bà Lan nói chỉ 4 dự án lớn của bà, Công ty Hoàng Quân định giá đã chênh lệch 190.000 tỉ đồng. Bà Lan cho rằng đối với tài sản là bất động sản chỉ cần bán 10% thì đã được 500.000 tỉ đồng. Đối với tài sản là cổ phần, cổ phiếu chỉ cần bán chưa đến 10% thì đã được 100.000 - 200.000 tỉ đồng.
Bà Lan cho biết bà có đơn xin được tham gia vào việc xử lý tài sản để thu hồi tài sản tối ưu nhất. Bà Lan nói bà có những tài sản không thế chấp ở SCB như dự án 30ha cảng Sài Gòn không vay mượn ở đâu, trong đó cổ đông nước ngoài chiếm 55%; dự án Amigo, dự án Mũi đèn đỏ… Đây là các dự án bà Lan đã đền bù hàng chục năm nay, mua từ những người nhỏ lẻ mới hình thành bộ mặt dự án.
Bà Lan không đồng ý để SCB xử lý tài sản vì bà cho rằng SCB không có kinh nghiệm xử lý tài sản. SCB sẽ xử lý theo quy trình của ngân hàng, phát mãi từng sổ như vậy sẽ trở lại trạng thái như lúc đầu, lãng phí tài sản quốc gia.
Trước đó, luật sư Phan Trung Hoài đề nghị Hội đồng xét xử cho bà Trương Mỹ Lan tiếp xúc với ông Chu Lập Cơ - chồng bà Lan, trong giờ giải lao. Hội đồng xét xử đồng ý cho bà Lan và ông Cơ gặp nhau.
Quá trình xét xử đại án Vạn Thịnh Phát không chỉ dần làm sáng tỏ bản chất vụ án, hành vi, thủ đoạn của các bị cáo, mà còn lộ diện khối tài sản "kếch xù" của bà Trương Mỹ Lan.
Theo cáo trạng, quá trình điều tra và truy tố, cơ quan tiến hành tố tụng đã thu giữ, phong tỏa một lượng lớn tiền, tài khoản ngân hàng, sổ tiết kiệm của bà Lan, các cổ phần tại SCB và những công ty liên quan tới bà Lan như: Công ty CP Vận tải Hàng không Miền Nam, Công ty CP đầu tư Satsco Miền Bắc, Công ty CP địa ốc Đông Á… 1.237 bất động sản liên quan trực tiếp đến vị Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng bị kê biên.
Cơ quan tố tụng còn kê biên 8 bất động sản của Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh tại Quảng Ninh liên quan đến thỏa thuận hợp tác của bà Trương Mỹ Lan với Tập đoàn Tuần Châu, Quảng Ninh.
Bị cáo Trương Mỹ Lan (Ảnh: Hải Long).
Liên quan việc này, tại tòa, bà Trương Mỹ Lan cho rằng bà Phạm Thị Lan Phương là người phụ trách dự án làm việc với Tập đoàn Tuần Châu.
Theo bà Lan, tiền được bà đưa cho ông Tuyển Tuần Châu (ông Đào Hồng Tuyển) trong suốt nhiều năm mà không có giấy tờ gì.
"Chị Phương đang bị phù não đi Úc nên tài liệu cũng không bàn giao lại, những vấn đề liên quan tôi cũng không nhớ rõ chi tiết. Công ty Tuần Châu cho SCB mượn tài sản, cụ thể thế nào bị cáo không rõ, bị cáo chỉ biết SCB đang cơ cấu liên tục, luôn thiếu tài sản, còn việc cơ cấu thế nào thì không rõ, việc này có thể Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng giám đốc Ngân hàng SCB) và Trương Khánh Hoàng (cựu Quyền Tổng giám đốc SCB) biết", bị cáo Lan nói.
Bên cạnh đó, 22 tài sản là phương tiện gồm 1 du thuyền, 2 tàu, 19 ô tô của bà Trương Mỹ Lan và Trương Huệ Vân cũng bị kê biên trong quá trình điều tra.
Tại tòa, bà Trương Mỹ Lan khai tòa nhà mà con gái Chu Duyệt Phấn đang rao bán 1 tỷ USD để khắc phục thiệt hại là tòa Capital Place 29 Liễu Giai (Hà Nội). Bà Lan cho rằng tòa nhà này được mua với giá 700 triệu USD chưa tính chi phí khác.
"Bán bên nước ngoài mới nhiều tiền, nhưng người ta yêu cầu phải xác minh không liên quan vụ án", bị cáo nói thêm.
HĐXX nói nếu bà Lan biết ai mua với giá đó có thể đề nghị lên để xem xét tạo điều kiện nhằm góp phần khắc phục hậu quả. Bà Lan cũng cam kết nếu bán được tòa nhà sẽ tự nguyện dùng phần còn lại sau khi trả nợ để khắc phục.
Bị cáo Trương Huệ Vân (Ảnh: Hải Long).
Bị cáo Trương Mỹ Lan cũng khai gia đình bà còn sở hữu 73,4% cổ phần khách sạn Daewoo ở Hà Nội. Theo bà Lan, tài sản này không thể bán được do vướng về pháp lý vì đã được dùng để phát hành trái phiếu trước đó.
Ngoài ra, bà Trương Mỹ Lan cũng xác nhận đang có cổ phần tại công ty bảo hiểm nước ngoài (thuộc sở hữu của một tỷ phú Hong Kong), trị giá cổ phần lúc mua khoảng 920 tỷ đồng, hiện đã tăng lên nhiều lần nên đề nghị xem xét lại giá cổ phần để thu hồi, khắc phục.
Trong phần tự bào chữa, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát cũng trình bày tòa nhà số 19 Nguyễn Huệ, quận 1 đứng tên con gái của bà thời gian qua cho Ngân hàng SCB thuê làm trụ sở. Bà đề nghị HĐXX xem xét giải tỏa kê biên cho bà.
Trong khối tài sản này, bà Lan xin được giữ lại một bất động sản duy nhất, đó là biệt thự cổ số 110-112 Võ Văn Tần (quận 3, TPHCM). Theo bị cáo, đây là biệt thự do mẹ bà mua với giá 700 tỷ đồng. Trước khi bà bị bắt, căn biệt thự này đang được tu sửa. Tuy nhiên, việc trùng tu này phải tạm dừng từ tháng 10/2022.
"Xin HĐXX đừng kê biên nhà đó vì không mua bán được mà phải bảo tồn. Đó là di tích của Việt Nam", bị cáo Lan đề nghị cơ quan tố tụng giao lại cho gia đình để tiếp tục sửa chữa.
Ngoài ra, trong phiên tòa này, bà Lan còn được bị cáo Nguyễn Cao Trí cam kết trả đủ số tiền 1.000 tỷ đồng đã chiếm đoạt. 300 tỷ đồng mà bà Lan đưa cho bị cáo Tạ Hùng Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty cổ phần Greenhill Village) cũng đã được nộp lại vào tài khoản tạm giữ của cơ quan điều tra.
Trong phần luận tội, bà Trương Mỹ Lan bị cơ quan công tố đề nghị tuyên hình phạt tử hình về 3 tội danh, buộc bị cáo phải bồi thường 677.000 tỷ đồng kèm lãi phát sinh cho Ngân hàng SCB.
Sau khi kết thúc phiên xét xử sơ thẩm vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, TAND TPHCM đã phát hành Bản án và đăng công khai lên Cổng thông tin của tòa.
Ngoài mức án cụ thể của từng bị cáo, tòa buộc bị cáo Trương Mỹ Lan phải bồi thường toàn bộ hơn 30.081 tỷ đồng cho 35.824 người bị hại. Ngoài ra, bị cáo Lan còn phải chịu án phí dân sự sơ thẩm là 30,2 tỷ đồng.
Đối với việc phong tỏa và ngăn chặn giao dịch tài khoản mở tại các ngân hàng, tại phiên tòa, các bị cáo Lan, Trương Vincent Kinh và Nguyễn Hữu Hiệu đề nghị dùng toàn bộ số dư trong tài khoản để khắc phục hậu quả. Nhận định việc yêu cầu trên là tự nguyện, không trái quy định pháp luật nên HĐXX ghi nhận và tiếp tục duy trì phong tỏa tài khoản để đảm bảo nghĩa vụ bồi hoàn của bị cáo Lan trong toàn bộ vụ án.
Tại phiên tòa, bị cáo Lan đề nghị HĐXX hủy bỏ phong tỏa đối với các tài khoản và sổ tiết kiệm cho 2 con gái là Chu Duyệt Hằng và Chu Duyệt Phấn. Tuy nhiên, theo HĐXX, 3 tài khoản tiết kiệm liên kết với 3 sổ tiết kiệm có tổng số tiền hơn 45 tỷ đồng do bà Chu Duyệt Hằng đứng tên đã được giải quyết theo Bản án sơ thẩm 157 (giai đoạn 1), nên tòa không xem xét giải quyết trong vụ án này.
Đối với 7 tài khoản do bà Chu Duyệt Phấn đứng tên có tổng số tiền gần 47 tỷ đồng và 7 tài khoản do ông Trương Lập Hưng (cháu bị cáo Lan) đứng tên với tổng số tiền hơn 64 tỷ đồng, cơ quan điều tra hiện chưa xác minh làm rõ nguồn gốc. Do đó, HĐXX giao cho Cơ quan cảnh sát điều tra - Bộ Công an (C03) tiếp tục làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.
Với tài khoản của bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bị cáo Lan), HĐXX xét thấy quá trình điều tra, xét xử bị cáo đã nộp khắc phục toàn bộ hơn 33 tỷ đồng liên quan đến hành vi “Rửa tiền”. Bị cáo này cũng không có nghĩa vụ bồi thường dân sự liên quan đến hành vi phạm tội của bị cáo khác. Do đó, HĐXX đã hủy bỏ lệnh phong tỏa tài khoản của bị cáo Chu Lập Cơ.
Đối với tài khoản đứng tên em trai bị cáo Lan là ông Trương Mễ mở tại Ngân hàng Eximbank có số dư 10 tỷ đồng, HĐXX nhận định quá trình điều tra chưa đủ căn cứ xác định tài sản trên liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo. Đồng thời, vợ ông Trương Mễ là bị cáo Ngô Thanh Nhã cũng không có nghĩa vụ bồi thường trong vụ án này và bị cáo cũng đã tự nguyện nộp khắc phục hậu quả 10 tỷ đồng. Vì thế, HĐXX đã hủy bỏ việc ngăn chặn giao dịch đối với tài khoản của ông Mễ.
Liên quan đến các tài sản của 3 người đã chết gồm các ông bà Nguyễn Phương Hồng (cựu Phó Tổng giám đốc Ngân hàng SCB), Nguyễn Tiến Thành (cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần chứng khoán Tân Việt) và Nguyễn Ngọc Dương (cựu Tổng giám đốc, Công ty CP Tập đoàn Sài Gòn Peninsula và Công ty CP phát triển hạ tầng và bất động sản Việt Nam), hiện cơ quan điều tra chưa xác minh, làm rõ nguồn gốc tài sản. Do đó, HĐXX kiến nghị C03 tiếp tục xác minh, làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với tài sản của 5 bị can bị truy nã trong giai đoạn 1 (gồm Đinh Văn Thành, Nguyễn Thị Thu Sương, Chiêm Minh Dũng. Trầm Thích Tồn và Nguyễn Lâm Anh Vũ), hiện cơ quan điều tra đã tiến hành ngăn chặn 33 tài khoản ngân hàng và 31 bất động sản.
Trong quá trình chuẩn bị đưa vụ án ra xét xử, một số cá nhân liên quan đã cung cấp tài liệu thể hiện các tài sản trên đã được chuyển nhượng lại cho nhiều người khác hoặc đang thế chấp tại ngân hàng. Thời điểm chuyển nhượng, thế chấp là trước, trong thời gian các bị cáo làm việc tại Ngân hàng SCB. Tuy nhiên, việc chuyển nhượng này chưa được C03 làm rõ. Vì vậy, HĐXX kiến nghị C03 tiếp tục xác minh, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.
Dự kiến ngày 4/11 tới đây, TAND Cấp cao tại TPHCM sẽ mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 1 để xem xét kháng cáo của bị cáo Trương Mỹ Lan và 47 đồng phạm.
Bà Trương Mỹ Lan nghẹn giọng nói cả cuộc đời có ước mơ xây dựng bệnh viện đa khoa quốc tế, nhà ở xã hội, trường học và mái ấm cho người dân khó khăn. Nhưng đến nay, ước mơ này chưa kịp thực hiện có lẽ do định mệnh.
Cho rằng 2 chiếc túi Hermes bạch tạng của bà Trương Mỹ Lan có nguồn gốc từ tiền phạm tội mà có nên tòa tiếp tục kê biên, không trả lại như đề nghị của bà này.